به نقل از «باشگاه خبرنگاران»

غربزدگی رضاخانی در برابر هویت مستقل پس از انقلاب اسلامی

تاریخ انتشار: ۳۰ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۷۲۸۶۷۵

 بلیه غربزدگی حدود دو قرن است که گریبان فرهنگ، سیاست، دین و اجتماع ما را گرفته است. در این بین عوارضی، چون خودباختگی فرهنگی، تحقیر ملی، سرسپردگی به بیگانگان و... آفاتی هستند که از دریچه غربزدگی جامعه ما را درگیر ساختند. درباب ریشه تاریخی این موضوغ با مسعود رضایی، تاریخ‌پژوه و کارشناس مسائل سیاسی گفت‌وگویی داشتیم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 

آغاز آشنایی با غرب

رضایی در ابتدا گفت: صحبت از موضوع غربزدگیِ ایرانیان و ریشه‌های این پدیده نیاز به یک تحقیق و بررسی دقیق دارد، اما سعی دارم در حد اجمال در این باب نکاتی را بیان کنم. ایرانیان زمانی با تمدن غرب جدید آشنا شدند که از لحاظ اقتصادی، سیاسی و اجتماعی در شرایط مساعد و مطلوبی قرار نداشتند و از سوی دیگر پیشرفت تکنولوژی غربی آنان را در وضعیتی قرار داده بود که در مسیر تکاملی خود حرکت می‌کردند و در نتیجه فاصله عمیقی بین صنعت و اقتصاد ایران در مقایسه با مغرب‌زمین ایجاد شده بود. 

وی افزود: حاصل این شکاف، دو شکست بزرگی بود که ایرانیان در نبرد با روسیه متحمل شدند که در آن بخش‌هایی از ایران جدا شده و به روسیه سپرده شد. همچنین انعقاد برخی معاهدات و قرارداد‌های استعماری هم مضاف بر شکست و تجزیه ضربه دیگری را به ایران وارد کرد. این امر نوعی سرخوردگی و افسردگی را برای ایرانیان ایجاد کرده و آنان در اصل خود را مغلوب صنعت و تکنولوژی غربی می‌دانستد. همچنین در چنین شرایطی ایران تحت تسلط قدرت‌های انگلیس و روسیه قرار گرفت و به هیچ شکل امکان مقابله با آنان وجود نداشت. در این اوضاع بود که ایرانیان با غرب و تمدن جدیدی که در آن دیار به وجود آمده بود آشنا شدند.

ظاهرگرایی غربی به بهانه پیشرفت

او اشاره کرد: سفر به غرب، اعزام دانشجویان و دیپلمات‌ها، بررسی جوامع غربی و... موجب شد تا ایرانیانی که اروپای جدید را ملاقات می‌کنند، دچار نوعی مرعوب شدن و خودباختگی در برابر این تمدن و صنعت جدید شوند و هربار بیشتر بین خود و این جهان جدید شکاف و فاصله ببینند. در کنار این وضعیت شبکاتی نظیر فراماسونری قرار داشت که خودباختگی در برابر غرب را تشدید می‌کردند. آنان در مواجهه با غرب به جای آنکه به شکل عمیق منطق این پیشرفت را درک کنند و در راستای بومی‌سازی آن برآیند تا زیرساخت اقتصادی، سیاسی و نظامی کشور بهبود یابد، به ظواهر اکتفا کرده و راه پیشرفت را ظاهرگرایی غربی دانستند. این نوع غرب‌زگی ایرانیان را به مقلدانی سطحی تبدیل کرد که به جای اعمال برنامه، تلاش، نظم و... برای رسیدن به پیشرفت تشبه به ظواهر غربی را کافی می‌دانستند. اوج چنین رویکرد سطحی و نازلی را می‌توان در قانون کشف حجاب رضاخانی دانست. او وقتی از سفر ترکیه برگشت گمان کرد با تغییر پوشش بین زنان می‌تواند این بخش از مردم را به پیشرفت و ارتقای فرهنگ برساند. 

بیشتربخوانید 

امام خمینی (ره): تا مردم از غربزدگی بیرون نیایند، استقلال پیدا نمی‌کنند + فیلم امام خمینی جبهه‌ای در برابر غربزدگی گشود

رضایی گفت: در تشدید غربزدگی ایرانیان هم دولت‌هایی نظیر قاجار و بالاخص پهلوی مؤثر بودند هم گروه‌ها و تشکیلات روشنفکری. کار به جایی رسیده بود که تصمیم بر آن شد ایرانیان باید در حد تقلیدگر باقی بمانند و هیچ چیز از خود برای عررضه نداشته باشند. در همین دولت پهلوی بود که گفته شد ما ایرانیان حتی از ساخت یک آفتابه نیز عاجزیم! سیر خوباختگی ایرانیان ادامه داشت و دولت‌های استعمارگر نیز از این شرایط فکری و فرهنگی بهره بردند تا جایی که ایران برای آمریکایی‌ها تبدیل به بزرگ‌ترین پایگاه نظامی شده بود. اما گفتمان حضرت امام خمینی مبنی بر عدم وابستگی و ایجاد یک هویت ملی و دینی در برابر این غربزدگی موجب شد تا خودباختگی چند ده ساله ایرانیان دچار تغییراتی شود و آنان حالا برای خود یک هویت مستقلی را مشاهده کنند. یکی از ثمرات چنین دیدگاه انقلاب اسلامی بود.

منبع: فارس

باشگاه خبرنگاران جوان وب‌گردی وبگردی

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: غربزدگی رضاخان انقلاب اسلامی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۷۲۸۶۷۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

محسن رضایی: جبهه انقلاب اختلافات جزیی را کنار بگذارد

دبیر شورایعالی هماهنگی اقتصادی سران قوا گفت: جبهه انقلاب باید با کنار گذاشتن اختلافات جزیی و سلایق شخصی، حول محور منافع ملی و آرمان‌های انقلاب اسلامی حرکت کند.

به گزارش مهر، «محسن رضایی» دبیر شورایعالی هماهنگی اقتصادی سران قوا در حاشیه کمیسیون تخصصی این شورا با بیان اینکه انقلاب شکوهمند اسلامی ایران بر پایه ارزش‌های والایی همچون برادری، ایثار، فداکاری و وحدت بنا شده است، اظهار کرد: این ارزش‌ها بودند که مردم ایران را در برابر ظلم و ستم رژیم پهلوی متحد کردند و آن‌ها را به سوی پیروزی رهنمون داشتند.

وی ادامه داد: دو گوهر گران‌بهای برادری و وحدت در قلب انقلاب اسلامی و دوران دفاع مقدس می‌درخشیدند و این دو ارزش، ریشه در فطرت پاک انسان و تعالیم بلند اسلام دارند و رمز موفقیت و پیروزی ما در سخت‌ترین دوران تاریخ کشورمان بوده‌اند.

رضایی با یادآوری جانفشانی مردم و رزمندگان در دوران دفاع مقدس گفت: روح برادری، قوای رزمندگان ما را چند برابر و آن‌ها را به معجزاتی در میدان نبرد تبدیل می‌کرد.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: متاسفانه در سال‌های اخیر، شاهد کم‌رنگ شدن این ارزش‌ها در جامعه بوده‌ایم. این موضوع، نه تنها به ضرر انسجام و همبستگی ملی است بلکه مانعی در برابر پیشرفت و توسعه کشور نیز به شمار می‌رود.

وی افزود: دشمنان قسم‌خورده این ملت، همواره در تلاش برای ایجاد تفرقه و نفاق برای منحرف‌کردن مسیر پیشرفت ایران هستند؛ لذا ما باید با هوشیاری و بصیرت، در برابر این توطئه‌ها ایستادگی کنیم و با تکیه بر ارزش‌های مشترک خود، جبهه‌ای واحد و قدرتمند تشکیل دهیم.

دبیر شورایعالی هماهنگی اقتصادی سران قوا با تاکید بر اینکه جبهه انقلاب باید با کنار گذاشتن اختلافات جزیی و سلایق شخصی، حول محور منافع ملی و آرمان‌های انقلاب اسلامی حرکت کند، افزود: همان‌طور که پیش از این بارها تاکید کردم، فقط با وحدت و همدلی می‌توانیم به آرمان‌های خود که همانا ساختن ایران قوی، مقتدر و آباد است، دست پیدا کنیم.

وی گفت: از همه فعالان سیاسی، دلسوزان انقلاب و جبهه انقلاب اسلامی می‌خواهم که با درک شرایط حساس کنونی، تمام تلاش خود را برای حفظ و تقویت وحدت و برادری در جبهه انقلاب به کار گیرند تا با گام‌های استوار در مسیر پیشرفت و توسعه کشور حرکت کنیم.